Amilazı Düşürmek İçin Ne Yapmalı?

Amilaz, yediğimiz yemekleri enerjiye dönüştürmemize yardımcı olan önemli bir enzimdir. Bu enzim, özellikle karbonhidratları parçalayarak vücudumuzun onları kullanmasını sağlar. Amilazın çoğu pankreasımızda yapılır, bir kısmı da tükürük bezlerimizde bulunur. Amilaz seviyemiz normalden düşük veya yüksek olursa, bu bir sağlık sorunumuz olduğu anlamına gelebilir. Özellikle yüksek amilaz, pankreatit (pankreas iltihabı) gibi ciddi bir hastalığın belirtisi olabilir.

Peki amilazınız yüksekse ne yapmalısınız? İşte bilmeniz gerekenler:

İçindekiler

Amilaz Yüksekliği Neden Olur?

Amilaz yüksekliği, vücudumuzda bir sorun olduğunda ortaya çıkabilir. Pankreas, tükürük bezleri veya diğer organlarımızda bir sorun varsa amilaz seviyemiz yükselebilir.

İşte amilaz yüksekliğinin bazı yaygın nedenleri:

Akut Pankreatit: Pankreasın aniden iltihaplanmasıdır. Karın ağrısı, bulantı ve kusmaya neden olabilir.
Kronik Pankreatit: Pankreasın uzun süreli iltihaplanmasıdır. Akut pankreatit tekrarlarsa ortaya çıkabilir.
Safra Kesesi Hastalıkları: Safra kesesinde taş veya iltihap varsa, pankreas kanalı tıkanabilir ve amilaz yükselebilir.
Tükürük Bezi Hastalıkları: Kabakulak gibi tükürük bezlerini etkileyen enfeksiyonlar veya tümörler amilazı yükseltebilir.
Diğer Nedenler: Bağırsak tıkanıklığı, böbrek sorunları, mide ülseri, bağırsak iltihabı ve bazı kanser türleri (pankreas, akciğer, yumurtalık) amilazı yükseltebilir. Ayrıca dış gebelik, diyabet sorunları, bazı ilaçlar, yaralanmalar ve ameliyatlar da amilazı etkileyebilir.

Tek Başına Amilaz Yüksekliği

Tek başına amilaz yüksekliği, başka bir sorun olmadan amilazın yüksek olması demektir [kaynaklarda bu konuda bilgi bulunmamaktadır]. Bu durum nadir görülür ve genellikle geçicidir [kaynaklarda bu konuda bilgi bulunmamaktadır].

Amilaz Yüksekliği Kaç Olursa Tehlikeli?

Amilaz için normal değerler laboratuvarlara göre değişebilir. Ama genellikle 19-86 U/L arası normaldir. Amilaz seviyesi normalin 3 katından fazlaysa, bu durum akut pankreatit gibi ciddi bir hastalığın işareti olabilir. Böyle bir durumda hemen doktora gitmelisiniz.

Amilaz Yüksekliği Tedavisi

Amilazı düşürmenin en iyi yolu, amilazın yükselmesine neden olan hastalığı tedavi etmektir. Bu yüzden amilazınız yüksekse doktora görünmeniz çok önemlidir. Doktorunuz, amilazınızın neden yüksek olduğunu bulmak için testler isteyebilir. Teşhis konulduktan sonra, size en uygun tedaviyi planlayacaktır.

Amilaz yüksekliği tedavisi, nedene bağlı olarak değişir ve şunları içerebilir:

İlaçlar: Ağrıyı ve iltihabı azaltmak için ilaçlar verilebilir.
Sıvı Takviyesi: Vücudunuzun susuz kalmaması için damardan sıvı verilebilir.
Beslenme Desteği: Pankreasınızın dinlenmesi için bir süre hiçbir şey yememeniz veya damardan beslenmeniz gerekebilir.
Cerrahi: Nadir durumlarda, safra taşı veya pankreas tümörü gibi sorunları çözmek için ameliyat gerekebilir.

Amilaz Yüksekliği Belirtileri

Amilaz yüksekliği, tek başına bir hastalık değildir, başka bir hastalığın belirtisidir. Bu nedenle, amilaz yüksekliği belirtileri, nedene bağlı olarak değişebilir.

En sık görülen belirtiler şunlardır:

Karın Ağrısı: Genellikle şiddetli ve bıçak saplanır tarzda olur.
Mide Bulantısı ve Kusma: Yemeklerden sonra daha da kötüleşebilir.
İştah Kaybı: Kilo kaybına neden olabilir.
Ateş: İltihap belirtisidir.
Hızlı Kalp Atışı: Vücudun susuz kaldığının işareti olabilir [kaynaklarda bu konuda bilgi bulunmamaktadır].
Şişkinlik ve Gaz: Sindirim sorunlarına işaret edebilir.
Yağlı Dışkılama: Pankreas yağları sindirmekte zorlanıyor olabilir [kaynaklarda bu konuda bilgi bulunmamaktadır].

Amilaz Düşüklüğü

Amilaz düşüklüğü, pankreasınızın yeterli amilaz üretemediği anlamına gelir. Aşağıdaki durumlarda görülebilir:

Kronik Pankreatit
Pankreas Kanseri
Karaciğer ve Böbrek Hastalıkları
Kistik Fibrozis
Gebelikte görülen Preeklampsi
Bazı ilaçların kullanımı

Amilazı Nasıl Düşürebilirim?

Amilaz seviyesini düşürmek için doktorunuzun önerdiği tedaviyi uygulamanız ve yaşam tarzınızda değişiklikler yapmanız gerekir.

Yaşam tarzınızda yapabileceğiniz değişiklikler şunlardır:

Sigarayı Bırakmak: Sigara içmek pankreatite yol açabilir [kaynaklarda bu konuda bilgi bulunmamaktadır].
Alkolü Azaltmak veya Bırakmak: Alkol içmek pankreatite sebep olabilir.
Sağlıklı Beslenmek: Yağlı yiyecekler ve işlenmiş gıdalar pankreasa zarar verebilir. Bunun yerine meyve, sebze, tam tahıllar ve yağsız proteinler yiyin.

Amilaz Kaç Günde Düşer?

Amilazın ne kadar sürede düşeceği kişiden kişiye değişir. Bu; nedene, tedavinin etkisine ve kişinin genel sağlık durumuna bağlıdır. Bazı durumlarda, tedaviyle amilaz birkaç gün içinde normale dönebilir. Ancak kronik pankreatit gibi durumlarda amilaz sürekli yüksek kalabilir.

Amilaz Neden Yüksek Çıkar?

Amilaz yüksekliğinin birçok nedeni vardır. Bunlardan bazıları pankreatit, safra kesesi hastalıkları, tükürük bezi hastalıkları ve diğer bazı sağlık sorunlarıdır. Amilaz seviyesi normalin 3 katından fazlaysa, bu durum genellikle ciddi bir hastalık belirtisidir ve hemen doktora gitmeyi gerektirir.

Amilaz Testi Nedir?

Amilaz testi, kandaki veya idrardaki amilaz miktarını ölçen bir testtir. Bu test genellikle pankreas hastalıklarını teşhis etmek için kullanılır. Test sonucunda amilazınız yüksek veya düşük çıkarsa, bu bir sağlık sorununuz olduğu anlamına gelebilir.

Amilaz testi şu durumlarda istenebilir:

Şiddetli karın ağrısı
Mide bulantısı ve kusma
İştah kaybı
Ateş
Yağlı dışkılama [kaynaklarda bu konuda bilgi bulunmamaktadır]
Şişkinlik
Kulak altında, tükürük bezlerinin olduğu bölgede şişlik

Amilaz Seviyeleri ve Önemi

Amilaz yüksekliği her zaman bir hastalık belirtisi olmayabilir. Bazen amilaz biraz yükselebilir, ancak bunun bir belirtisi olmayabilir. Fakat amilazınızda belirgin bir artış varsa, doktora görünerek altta yatan bir sağlık sorunu olup olmadığını kontrol ettirmeniz önemlidir.

Amilaz seviyesini etkileyebilecek bazı faktörler şunlardır:

Açlık
Enfeksiyonlar
Stres
Bazı ilaçların kullanımı

Özetle

Amilaz yüksekliği, çeşitli sağlık sorunlarının bir belirtisi olabilir ve ciddiye alınması gerekir. Amilazınız yüksekse vakit kaybetmeden bir doktora görünmeniz çok önemlidir. Doktorunuzun önerdiği tedaviyi uygulayarak ve yaşam tarzınızda değişiklikler yaparak amilaz seviyenizi düşürebilir ve sağlığınızı koruyabilirsiniz.

Not: Bu metinde yer alan bilgiler sadece bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için lütfen bir doktora başvurunuz.